Gần đây, nhiều người hay nói:
“GPT này được train từ 100 tài liệu.”
“GPT kia được huấn luyện bằng 20.000 kịch bản video.”
Nghe thì có vẻ hoành tráng. Nhưng nếu hiểu sai, dễ tưởng rằng: cứ đưa một đống tài liệu vào là GPT sẽ trở nên thông minh. Thật ra… không phải vậy.
GPT không bắt đầu từ số 0
Trái với suy nghĩ phổ biến, GPT không phải là một tờ giấy trắng.
Nó là một mô hình đã được huấn luyện từ trước trên hàng tỷ câu chữ từ:
-
Internet
-
Sách báo
-
Nghiên cứu khoa học
-
Diễn đàn, mạng xã hội, và nhiều nguồn mở khác
Nói cách khác:
👉 Những kiến thức phổ biến, GPT đã nắm khá vững.
👉 Bạn không cần – và không nên – bắt GPT “học lại” những điều nó đã biết.
Vậy bạn cần làm gì để GPT làm việc hiệu quả?
Muốn tận dụng GPT đúng cách, có 3 yếu tố quan trọng bạn cần nắm:
1. Ngữ cảnh (Context)
Đây là cách bạn định hình vai trò và phong cách cho GPT trong một phiên làm việc hoặc khi tạo Custom GPT.
Ví dụ:
-
GPT đóng vai một chuyên gia marketing?
-
Trả lời với giọng thân thiện hay chuyên môn?
-
Có được sử dụng thông tin trước năm 2022 không?
👉 Context giống như việc bạn chọn vai cho một diễn viên. Nếu không rõ vai, thì diễn thế nào cũng sai.
2. Prompt (Câu lệnh hướng dẫn)
Là chỉ dẫn cụ thể bạn đưa ra trong từng câu hỏi.
Một prompt tốt sẽ:
-
Rõ ràng
-
Không mâu thuẫn với context
-
Có mục tiêu cụ thể
👉 Prompt chính là lời thoại. Diễn viên giỏi mà thoại dở, cũng không cứu được cảnh phim.
3. Tài liệu bổ sung
Bạn chỉ nên thêm tài liệu nếu:
-
Đó là thông tin nội bộ
-
Dữ liệu chưa có công khai trên internet
-
Các quy trình hoặc kiến thức đặc thù của doanh nghiệp
Nếu là kiến thức phổ biến, thì… GPT đã biết rồi. Đừng mất công “nhồi” lại.
Tóm lại: GPT không cần bạn “train” thêm, mà cần bạn “định hướng” thông minh
Việc bạn cần làm là:
-
Xác định rõ GPT nên đóng vai gì (context)
-
Đặt câu hỏi rõ ràng, đúng hướng (prompt)
-
Chỉ cung cấp tài liệu khi thực sự cần thiết
👉 GPT đã là tiến sĩ, đừng ép nó học lại lớp 3.
Muốn tận dụng sức mạnh của AI, hãy làm việc thông minh – không phải làm việc nhiều.
